Janusz Gajos

Janusz Gajos (ur. 23 września 1939 roku w Dąbrowie Górniczej) - polski artysta kabaretowy, aktor filmowy i teatralny, fotograf, członek nieistniejących już Kabaretów Dudek oraz Pod Egidą. Występował w roli Tureckiego w Kabarecie Olgi Lipińskiej.

Absolwent III Liceum Ogólnokształcącego w Będzinie oraz Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi (1965, dyplom - 1971). Wcześniej zawodu aktora uczył się w Teatrze Dzieci Zagłębia w Będzinie (1957-1959). Debiut teatralny - 10 listopada 1965 roku.

Współpracował z Teatrem im. Stefana Jaracza w Łodzi (1965-1970) oraz z warszawskimi Teatrami: Komedia (1970-1971), Polskim (1971-1974), Kwadrat (1974-1980), Dramatycznym (1980-1984), Powszechnym (od 1985 roku) oraz Narodowym (2003).

Od 2003 roku jest wykładowcą wydziału aktorskiego PWSFTviT w Łodzi. Od 2006 roku członek rady programowej Fundacji Centrum Twórczości Narodowej.

24 czerwca 2008 roku otrzymał tytuł naukowy profesora sztuk teatralnych.

W 1996 roku odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd podczas I Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach. W 1998 roku odsłonięto gwiazdę Janusza Gajosa w Alei Gwiazd na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi.

Nagrody

• 1967
  • Srebrna Maska w plebiscycie na najpopularniejszych aktorów telewizyjnych zorganizowanym przez Express Wieczorny
• 1968
  • Tytuł Najlepszego Aktora Teatralnego w sezonie 1967/68 w plebiscycie zorganizowanym przez Dziennik Łódzki
• 1975
  • Medal okolicznościowy "Za zasługi dla miasta Koszalina" na V Koszalińskich Spotkaniach Filmowych "Młodzi i Film", Koszalin
• 1977
  • Nagroda Aktorska za pierwszoplanową rolę męską w filmie Milioner na IV Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, Gdańsk
• 1981
  • Brązowe Lwy Gdańskie za najlepszą główną rolę męską w filmie Wahadełko na VII Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, Gdańsk
• 1986
  • Złoty Ekran za rolę w filmie Bing-Bang oraz za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Telewizji
  • Nagroda Prezesa PRiTV za osiągnięcia aktorskie w Teatrze Telewizji
• 1987
  • Nagroda Trybuny Ludu I stopnia za wybitne osiągnięcia aktorskie, a zwłaszcza za role w sztukach: Ławeczka, Opowieści Hollywoodu i Przedstawienie Hamleta we wsi Głucha Dolna
  • Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. PRiTV za kreacje aktorskie w spektaklach Teatru Telewizji ze szczególnym uwzględnieniem Opowieści Hollywoodu oraz Przedstawienia Hamleta we wsi Głucha Dolna
• 1988
  • Wiktor
  • Nagroda tygodnika Przyjaźń za kreację aktorską w sztuce Ławeczka
• 1989
  • Złota Kaczka za kreację w filmie Przesłuchanie
  • Nagroda II stopnia Ministra Kultury i Sztuki
• 1990
  • Złota Kaczka dla najlepszego polskiego aktora
  • Złote Lwy Gdańskie za pierwszoplanową rolę męską w filmie Przesłuchanie oraz Nagroda Indywidualna za rolę w filmie Ucieczka z kina Wolność na XV Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, Gdynia
• 1991
  • Złota Kaczka dla najlepszego polskiego aktora
  • Nagroda Szefa Kinematografii za twórczość filmową w dziedzinie filmu fabularnego
• 1992
  • Nagrody Indywidualne za drugoplanowe role męskie w filmach Kiedy rozum śpi i Szwadron na XVII Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, Gdynia
• 1993
  • SuperWiktor za całokształt twórczości telewizyjnej
  • Główna Nagroda Aktorska za rolę Roberta w Nawróconym Jaffie Marka Hłaski
• 1994
  • Wiktor
  • Srebrny As
  • Laureat I edycji plebiscytu "Złota Piątka Telerzeczpospolitej" organizowanego przez gazetę Rzeczpospolita
• 1995
  • Złoty Wawrzyn Grzymały, Nagroda Bydgoskiego Towarzystwa Teatralnego
  • I Miejsce w plebiscycie publiczności na najlepszego aktora "Spotkań" na XXXIV Rzeszowskich Spotkaniach Teatralnych, Rzeszów
  • Nagroda aktorska za rolę Koczkariewa w Ożenku Mikołaja Gogola (Teatr Powszechny w Warszawie) na 35. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych, Kalisz
• 1996
  • Nagroda Aktorska za rolę Nosa w Weselu Stanisława Wyspiańskiego (Teatr Powszechny w Warszawie) na 21. Opolskich Konfrontacjach Teatralnych, Opole
• 1998
  • III Miejsce w ankiecie Polityki na najważniejszego aktora polskiego XX wieku
• 1999
  • Nagroda Indywidualna za najlepszą drugoplanową rolę męską w filmie Fuks na XXIV Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, Gdynia
• 2000
  • Nagroda Feliks Warszawski za najlepszą rolę męską w spektaklu Swidrygajłow według Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego (Teatr Powszechny w Warszawie)
  • Nagroda Prezesa Canal+ za "wybitną kreację aktorską" w filmie Żółty szalik na XXV Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, Gdynia
• 2001
  • Grand Prix za rolę tytułową w spektaklu telewizyjnym Bigda idzie na I Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry", Sopot
  • Wiktor dla najlepszego aktora roku
  • Orzeł za najlepszą rolę drugoplanową w filmie To ja złodziej
  • II Miejsce w plebiscycie publiczności na najlepszą rolę męską za rolę Onego w przedstawieniu Ławeczka Aleksandra Gelmana na XL Rzeszowskich Spotkaniach Teatralnych, Rzeszów
  • Tele Maska dla najlepszego aktora Teatru Telewizji w sezonie 2000/2001 przyznawana w plebiscycie czytelników Tele Tygodnia oraz widzów Teatru Telewizji
  • Statuetka "Jańcia Wodnika" za rolę Bohatera w filmie Żółty szalik Janusza Morgensterna na VIII Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej "Prowincjonalia", Września
• 2002
  • Wiktor dla najlepszego aktora roku
  • Zwycięstwo w IX edycji plebiscytu "Złota Piątka Telerzeczpospolitej" organizowanego przez gazetę Rzeczpospolita
  • Busola - Nagroda przyznawana przez tygodnik Przegląd
• 2003
  • SuperWiktor
  • Grand Prix za rolę Generała w przedstawieniu Teatru Telewizji Czwarta siostra Janusza Głowackiego na III Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry", Sopot
  • Kryształowy Granat na VII Ogólnopolskim Festiwalu Filmów Komediowych, Lubomierz
  • Nagroda Ministra Kultury za całokształt twórczości w dziedzinie teatru
  • Statuetka "Jańcia Wodnika" dla najlepszego aktora za rolę Andrzeja Hoffmana w filmie Tam i z powrotem Wojciecha Wójcika na X Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej "Prowincjonalia", Września
  • Byk Sukcesu - Nagroda przyznawana przez miesięcznik Sukces
• 2005
  • Złote Berło - wyróżnienie Fundacji Kultury Polskiej za "wirtuozerskie kreacje teatralne i filmowe pogłębiające prawdę o człowieku naszych czasów"
  • Tytuł najlepszego aktora za rolę Księdza Kubali w Nartach Ojca Świętego (Teatr Narodowy w Warszawie) na XI Ogólnopolskim Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych, Łódź
• 2006
  • Złota Podkowa za najlepszą rolę męską brata Zdrówko w filmie Jasminum na Festiwalu Filmowym "Wakacyjne Kadry", Cieszyn
• 2007
  • Grand Prix za rolę Pułkownika w przedstawieniu telewizyjnym Norymberga na VII Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry", Sopot
  • Orzeł - Polska Nagroda Filmowa za najlepszą główną rolę męską Brata Zdrówko w filmie Jasminum
• 2008
  • Wiktor dla najpopularniejszego aktora telewizyjnego
• 2009
  • Honorowy Złoty Anioł za wkład w sztukę aktorską i niezależność twórczą na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym TOFIFEST, Toruń
• 2010
  • Orzeł - Polska Nagroda Filmowa za najlepszą drugoplanowa rola męska w filmie Mniejsze zło
  • Nagroda za wybitne kreacje w Teatrze Polskiego Radia i w Teatrze Telewizji na X Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry", Sopot

Odznaczenia

• 1974
  • Złoty Krzyż Zasługi
• 2002
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• 2007
  • Złoty Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis

Filmografia

Aktor

Filmy

• Obok prawdy jako Zyga (1964)
• Panienka z okienka jako Pietrek (1964)
• Szyfry jako Zakonnik (1966)
• Powrót na Ziemię jako Żołnierz eskortujący rannego mówcę [niewymieniony w czołówce] (1966)
• Bicz boży jako Kleń, funkcjonariusz MO (1966)
• Bariera jako Tramwajarz niosący bohaterkę na drzwiach z literą "E" (1966)
• Stajnia na Salvatorze jako Michał Słowiński (1967)
• Zwariowana noc jako Stanko (1967)
• Cyrograf dojrzałości jako Aktor Janek (1967)
• Mały jako Mały (1970)
• Kocie ślady jako Porucznik Wojciech Góralczyk (1971)
• Dary magów jako Julek (1972)
• Zaczarowane podwórko jako Milicjant (1974)
• Beniamiszek jako Handlarz (1975)
• Karino jako Janczar (1976)
• Mgła jako Oficer informacji (1976)
• Bezkresne łąki jako Inspektor (1976)
• Niedziela pewnego małżeństwa w mieście przemysłowym średniej wielkości jako Franek Milewski, brat Witolda (1977)
• Milioner jako Józef Mikuła (1977)
• Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz? jako Kierownik sklepu spożywczego (1978)
• Pełnia jako Janek (1979)
• Kung-Fu jako Maciek (1979)
• Dyrygent jako Dygnitarz z Warszawy (1979)
• Kontrakt jako Bolesław (1980)
• Z dalekiego kraju (From a Far Country) jako Dyrektor huty [niewymieniony w czołówce] (1981)
• Wahadełko jako Michał Szmańda (1981)
• Wojna światów - następne stulecie jako Robotnik z wodociągów (1981)
• Limuzyna Daimler Benz jako Kuschmerek (1981)
• Człowiek z żelaza jako Zastępca szefa radiokomitetu (1981)
• Przesłuchanie jako Major "Kąpielowy" (1982)
• Nieciekawa historia jako Aleksander Gnekker (1982)
• Gwiezdny pył jako Sąsiad Jabłonka (1982)
• Wedle wyroków twoich... jako Kierowca (1983)
• Stan wewnętrzny jako Jakub (1983)
• Jedno z dwojga (1983)
• Rok spokojnego słońca jako Szef szabrowników (1984)
• Przemytnicy jako Józef Trofidia (1984)
• Idol jako Redaktor naczelny (1985)
• Big Bang jako Janek (1986)
• Dekalog IV jako Michał (1988)
• Piłkarski poker jako Jan Laguna (1988)
• Ucieczka z kina Wolność jako Cenzor Rabkiewicz (1990)
• Panny i wdowy jako Adwokat Andrzej Obłuka (1991)
• Szwadron jako Dobrowolski (1992)
• Psy jako Gross (1992)
• Kiedy rozum śpi jako Cinqueda (1992)
• Straszny sen dzidziusia Górkiewicza jako Radny Niezgoda, ojciec Bartosza (1993)
• O przemyślności kobiety niewiernej. Sześć opowieści z Boccaccia wziętych jako Boccaccio (1994)
• Trzy kolory: Biały jako Mikołaj (1994)
• Śmierć jak kromka chleba jako Miodek, przewodniczący samorządu pracowniczego (1994)
• Łagodna jako Mąż, właściciel lombardu (1995)
• Akwarium jako Pułkownik Nikołaj Krawcow (1995)
• Poznań 56 jako Profesor w wagonie (1996)
• Szczęśliwego Nowego Jorku jako Profesor (1997)
• Czas zdrady jako Machiavelli Niccolo (1997)
• Ostatnia misja jako Komisarz Piotr Sobczak (1999)
• Fuks jako Glina (1999)
• Egzekutor jako Kowalik "Zadzior" (1999)
• Filmy o filmach jako On sam (1999)
• Żółty szalik jako Bohater (2000)
• Weiser jako Antykwariusz (2000)
• To ja złodziej jako Roman Wyskocz, właściciel warsztatu samochodowego (2000)
• Tam i z powrotem jako Andrzej Hoffman (2001)
• Przedwiośnie jako Seweryn Baryka, ojciec Cezarego (2001)
• Zemsta jako Cześnik (Maciej) Raptusiewicz (2002)
• Chopin, Pragnienie miłości jako Konstanty Pawłowicz (2002)
• Solidarność, Solidarność... jako Prezes banku (2005)
• Zakochany Anioł jako "Lupin", kloszard warszawski (2005)
• Jasminum jako Brat Zdrówko (2006)
• Mniejsze zło jako Mieczysław Nowak, ojciec Kamila (2009)
• Ostańce próśb i nadziei (2011)
• Wygrany jako Frank Goretzky (2011)
• Układ zamknięty jako Prokurator Andrzej Kostrzewa (2012)
• Operation H²O jako Ryszard Marnicki (2012)
• Body/Ciało jako prokurator (2015)

Seriale

• Kapitan Sowa na tropie (odc. 3. - Termos) jako Listonosz, współpracownik Sowy (1965)
• Czterej pancerni i pies jako Jan Kos (1966-1970)
• Wakacje z duchami (odc. 1. - Na zamku straszy, 2 - Akcja "Stary kalosz", 4. - Tajemniczy przybysz, 6. - Dzień bez cudów, 7. - Strachy na lachy) jako "Antoniusz", asystent profesora (1970)
• Karino jako Janczar (1974-1977)
• Czterdziestolatek (odc. 9. - Rodzina czyli obcy w domu, 19. - Z dala od ludzi czyli coś swojego) jako Antek, brat Magdy Karwowskiej (1975-1977)
• Alternatywy 4 (odc. 4. - Profesjonaliści, 5. - 20-sty stopień zasilania, 6. - Gołębie, 7. - Spisek, 8. - Wesele, 9. - Upadek) jako Jan Winnicki, towarzysz partyjny (1983)
• Mistrz i Małgorzata (odc. 3. - Małgorzata) jako Nieznajomy (1988)
• Panny i wdowy jako Adwokat Andrzej Obłuka (1991)
• Zespół adwokacki jako Były kochanek Elżbiety Siudy (1993)
• Czterdziestolatek. 20 lat później (odc. 8. - Redukcja czyli wolny zawód, 9. - Przetarg czyli jedyne wyjście, 12. - Nagłe zawirowanie czyli most) jako Antek, brat Magdy Karwowskiej (1993)
• Akwarium, czyli samotność szpiega (odc. 1. - Nabór, 3. - Turystyka alpejska, 4. - Zdrada) jako Pułkownik Nikołaj Krawcow (1995)
• Ekstradycja 2 (odc. 9.) jako Jan Tuwara, szef mafii rosyjskiej (1996)
• Ekstradycja 3 jako Jan Tuwara, szef mafii, formalnie prezez "Geobanku" (1998)
• Przeprowadzki [gościnnie] (2000-2001)
• Przedwiośnie (odc. 1. - Wieczny ogień, 2. - Szklane domy) jako Seweryn Baryka, ojciec Cezarego (2002)
• PitBull jako Młodszy aspirant Zbigniew Chyb "Benek" (2005)
• Ekipa (odc. 1-6, 10-14) jako Henryk Nowasz, były premier (2007)
• Bez tajemnic jako Gustaw Staroń (2011-2012)

Głos

• Dziwne dziwy czyli... "Baśń o korsarzu Palemonie" Jana Brzechwy - Narrator (1986)

Dubbing

• Planeta skarbów (Treasure Planet) - John Silver (2002)

Gry komputerowe

• Hopkins FBI - Hopkins (2000)

Linki zewnętrzne

• Janusz Gajos na stronie www.filmweb.pl
• Janusz Gajos na stronie www.filmpolski.pl
• Janusz Gajos na stronie www.culture.pl