Janusz Gajos
Janusz Gajos (ur. 23. września 1939 roku w Dąbrowie Górniczej) - polski artysta kabaretowy, aktor filmowy i teatralny, fotograf.
Występował w roli Tureckiego w Kabarecie Olgi Lipińskiej oraz w skeczach telewizyjnego programu specjalnego Kabaretu Dudek pt. W telewizyjnej kawiarni.
Uczęszczał do III Liceum Ogólnokształcącego w Będzinie. Zawodu aktora uczył się w Teatrze Dzieci Zagłębia w Będzinie (1957-1959).
W latach 1961-1965 studiował na wydziale aktorskim PWSTiF w Łodzi. Dyplom uzyskał w 1971 roku. Debiut teatralny - 10. listopada 1965 roku.
Współpracował z Teatrem im. Stefana Jaracza w Łodzi ((1965-1970) jak również z warszawskimi Teatrami: Komedia (1970-1971), Polskim (1971-1974), Kwadrat(1974-1980), Dramatycznym (1980-1984), Powszechnym (od 1985 roku) oraz Narodowym (2003).
W 1996 roku odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd podczas I Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach. W 1998 roku odsłonięto gwiazdę Janusza Gajosa w Alei Gwiazd na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi.
Od 2003 roku jest wykładowcą wydziału aktorskiego PWSFTViT w Łodzi. Od 2006 roku członek rady programowej Fundacji Centrum Twórczości Narodowej.
24. czerwca 2008 roku otrzymał tytuł naukowy profesora sztuk teatralnych.
Nagrody
- 1967
- Srebrna maska w plebiscycie na najpopularniejszych aktorów telewizyjnych zorganizowanym przez Express Wieczorny
- 1968
- Tytuł najlepszego aktora teatralnego w sezonie 1967/68 w plebiscycie zorganizowanym przez Dziennik Łódzki
- 1975
- Medal okolicznościowy "Za zasługi dla miasta Koszalina", V Koszalińskie Spotkania Filmowe "Młodzi i Film", Koszalin
- 1977
- Nagroda aktorska za pierwszoplanową rolę męską w filmie Milioner, IV Festiwal Polskich Filmów Fabularnych, Gdańsk
- 1981
- Brązowe Lwy Gdańskie za najlepszą główną rolę męską w filmie Wahadełko, VII. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych, Gdańsk
- 1986
- Nagroda Prezesa PRiTV za osiągnięcia aktorskie w Teatrze Telewizji
- Złoty Ekran za rolę w filmie Bing-Bang oraz za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Telewizji
- 1987
- Nagroda Trybuny Ludu I stopnia za wybitne osiągnięcia aktorskie, a zwłaszcza za role w sztukach: Ławeczka, Opowieści Hollywoodu i Przedstawienie Hamleta we wsi Głucha Dolna
- Nagroda Przewodniczącego Komitetu d/s PRiTV za kreacje aktorskie w spektaklach Teatru Telewizji ze szczególnym uwzględnieniem Opowieści Hollywoodu oraz Przedstawienia Hamleta we wsi Głucha Dolna
- 1988
- Wiktor - nagroda telewidzów dla najpopularniejszej postaci TVP (za rok 1987)
- Nagroda tygodnika Przyjaźń za kreację aktorską w sztuce Ławeczka
- 1989
- Nagroda II stopnia Ministra Kultury i Sztuki
- Złota Kaczka za kreację w filmie Przesłuchanie
- 1990
- Złota Kaczka dla najlepszego polskiego aktora (za rok 1989)
- Złote Lwy Gdańskie za pierwszoplanową rolę męską w filmie Przesłuchanie oraz Nagroda Indywidualna za rolę w filmie Ucieczka z kina Wolność, XV Festiwal Polskich Filmów Fabularnych, Gdynia
- 1991
- Złota Kaczka dla najlepszego polskiego aktora (za rok 1990)
- Nagroda Szefa Kinematografii za twórczość filmową w dziedzinie filmu fabularnego
- 1992
- Nagrody Indywidualne za drugoplanowe role męskie w filmach Kiedy rozum śpi i Szwadron, XVII Festiwal Polskich Filmów Fabularnych, Gdynia
- 1993
- SuperWiktor za całokształt twórczości telewizyjnej
- Główna Nagroda Aktorska za rolę Roberta w Nawróconym Jaffie Marka Hłaski
- 1994
- Wiktor
- Laureat I edycji plebiscytu "Złota Piątka Telerzeczpospolitej" organizowanego przez gazetę Rzeczpospolita
- Srebrny As
- 1995
- Nagroda aktorska za rolę Koczkariewa w Ożenku Mikołaja Gogola (Teatr Powszechny w Warszawie), 35. Kaliskie Spotkania Teatralne, Kalisz
- I miejsce w plebiscycie publiczności na najlepszego aktora "Spotkań", XXXIV Rzeszowskie Spotkania Teatralne, Rzeszów
- Złoty Wawrzyn Grzymały, Nagroda Bydgoskiego Towarzystwa Teatralnego
- 1996
- Nagroda aktorska za rolę Nosa w Weselu Stanisława Wyspiańskiego (Teatr Powszechny w Warszawie), 21. Opolskie Konfrontacje Teatralne, Opole
- 1998
- III miejsce w ankiecie Polityki na najważniejszego aktora polskiego XX wieku
- 1999
- Nagroda Indywidualna za najlepszą drugoplanową rolę męską w filmie Fuks, XXIV Festiwal Polskich Filmów Fabularnych, Gdynia
- 2000
- Nagroda Feliks Warszawski za najlepszą rolę męską w spektaklu Swidrygajłow wg Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego (Teatr Powszechny w Warszawie)
- Nagroda Prezesa Canal+ za "wybitną kreację aktorską" filmie Żółty szalik, XXV Festiwal Polskich Filmów Fabularnych, Gdynia
- 2001
- Wiktor 2000 dla najlepszego aktora roku
- Tele Maska dla najlepszego aktora Teatru Telewizji w sezonie 2000/2001 przyznawana w plebiscycie czytelników Tele Tygodnia oraz widzów Teatru Telewizji
- Orzeł za najlepszą rolę drugoplanową w filmie To ja złodziej
- Grand Prix za rolę tytułową w spektaklu telewizyjnym Bigda idzie, I Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry", Sopot
- II miejsce w plebiscycie publiczności na najlepszą rolę męską, za rolę Onego w przedstawieniu Ławeczka Aleksandra Gelmana, XL Rzeszowskie Spotkania Teatralne, Rzeszów
- Statuetka "Jańcia Wodnika" za rolę Bohatera w filmie Żółty szalik Janusza Morgensterna, VIII Ogólnopolski Festiwal Sztuki Filmowej "Prowincjonalia", Września
- 2002
- Zwycięstwo w IX edycji plebiscytu "Złota Piątka Telerzeczpospolitej" organizowanego przez gazetę Rzeczpospolita
- Wiktor 2001 dla najlepszego aktora roku
- Busola, nagroda przyznawana przez tygodnik Przegląd
- 2003
- Nagroda Ministra Kultury za całokształt twórczości w dziedzinie teatru
- Kryształowy Granat, VII Ogólnopolski Festiwal Filmów Komediowych, Lubomierz
- SuperWiktor
- Statuetka "Jańcia Wodnika" dla najlepszego aktora za rolę Andrzeja Hoffmana w filmie Tam i z powrotem Wojciecha Wójcika, X Ogólnopolski Festiwal Sztuki Filmowej "Prowincjonalia", Września
- Grand Prix za rolę Generała w przedstawieniu Teatru Telewizji Czwarta siostra Janusza Głowackiego, III Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry", Sopot
- Byk sukcesu, nagroda przyznawana przez miesięcznik Sukces
- 2005
- Tytuł najlepszego aktora za rolę Księdza Kubali w Nartach Ojca Świętego (Teatr Narodowy w Warszawie), XI Ogólnopolski Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych, Łódź
- Złote Berło wyróżnienie Fundacji Kultury Polskiej za "wirtuozerskie kreacje teatralne i filmowe pogłębiające prawdę o człowieku naszych czasów"
- 2006
- Złota Podkowa za najlepszą rolę męską, za rolę brata Zdrówko w filmie Jasminum, Festiwal Filmowy "Wakacyjne Kadry", Cieszyn
- 2007
- Orzeł, Polska Nagroda Filmowa za najlepszą główną rolę męską, za rolę Brata Zdrówko w filmie Jasminum
- Grand Prix za rolę Pułkownika w przedstawieniu telewizyjnym Norymberga, VII Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry", Sopot
- 2008
- Wiktor 2007 dla najpopularniejszego aktora telewizyjnego
- 2009
- Honorowy Złoty Anioł za wkład w sztukę aktorską i niezależność twórczą, Międzynarodowy Festiwal Filmowy TOFIFEST, Toruń
- 2010
- Nagroda za wybitne kreacje w Teatrze Polskiego Radia i w Teatrze Telewizji, X Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry", Sopot
- Orzeł, Polska Nagroda Filmowa za najlepszą drugoplanowa rola męska w filmie Mniejsze zło
Odznaczenia
- 1974
- Złoty Krzyż Zasługi
- 2002
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- 2007
- Złoty medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis"
Filmografia
Aktor
- Filmy
- Obok prawdy jako Zyga (1964)
- Panienka z okienka jako Pietrek (1964)
- Szyfry jako Zakonnik (1966)
- Powrót na Ziemię jako Żołnierz eskortujący rannego mówcę (niewymieniony w czołówce) (1966)
- Bicz boży jako Kleń, funkcjonariusz MO (1966)
- Bariera jako Tramwajarz niosący bohaterkę na drzwiach z literą "E" (1966)
- Stajnia na Salvatorze jako Michał Słowiński (1967)
- Zwariowana noc jako Stanko (1967)
- Cyrograf dojrzałości jako aktor Janek (1967)
- Mały jako Mały (1970)
- Kocie ślady jako Porucznik Wojciech Góralczyk (1971)
- Dary magów jako Julek (1972)
- Zaczarowane podwórko jako Milicjant (1974)
- Beniamiszek jako Handlarz (1975)
- Karino jako Janczar (1976)
- Mgła jako Oficer informacji (1976)
- Bezkresne łąki jako Inspektor (1976)
- Niedziela pewnego małżeństwa w mieście przemysłowym średniej wielkości jako Franek Milewski brat Witolda (1977)
- Milioner jako Józef Mikuła (1977)
- Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz? jako Kierownik sklepu spożywczego (1978)
- Pełnia jako Janek (1979)
- Kung-Fu jako Maciek (1979)
- Dyrygent jako Dygnitarz z Warszawy (1979)
- Kontrakt jako Bolesław (1980)
- Z dalekiego kraju (From a Far Country) jako Dyrektor huty (niewymieniony w czołówce) (1981)
- Wahadełko jako Michał Szmańda (1981)
- Wojna światów - następne stulecie jako Robotnik z wodociągów (1981)
- Limuzyna Daimler Benz jako Kuschmerek (1981)
- Człowiek z żelaza jako Zastępca szefa radiokomitetu (1981)
- Przesłuchanie jako Major "Kąpielowy" (1982)
- Nieciekawa historia jako Aleksander Gnekker (1982)
- Gwiezdny pył jako sąsiad Jabłonka (1982)
- Wedle wyroków twoich... jako Kierowca (1983)
- Stan wewnętrzny jako Jakub (1983)
- Jedno z dwojga (1983)
- Rok spokojnego słońca jako Szef szabrowników (1984)
- Przemytnicy jako Józef Trofidia (1984)
- Idol jako Redaktor naczelny (1985)
- Big Bang jako Janek (1986)
- Dekalog IV jako Michał (1988)
- Piłkarski poker jako Jan Laguna (1988)
- Ucieczka z kina Wolność jako Cenzor Rabkiewicz (1990)
- Panny i wdowy jako Adwokat Andrzej Obłuka (1991)
- Szwadron jako Dobrowolski (1992)
- Psy jako Gross (1992)
- Kiedy rozum śpi jako Cinqueda (1992)
- Straszny sen dzidziusia Górkiewicza jako Radny Niezgoda, ojciec Bartosza (1993)
- O przemyślności kobiety niewiernej. Sześć opowieści z Boccaccia wziętych jako Boccaccio (1994)
- Trzy kolory: Biały jako Mikołaj (1994)
- Śmierć jak kromka chleba jako Miodek, przewodniczący samorządu pracowniczego (1994)
- Łagodna jako Mąż, właściciel lombardu (1995)
- Akwarium jako Pułkownik Nikołaj Krawcow (1995)
- Poznań 56 jako Profesor w wagonie (1996
- Szczęśliwego Nowego Jorku jako Profesor (1997)
- Czas zdrady jako Machiavelli Niccolo (1997)
- Ostatnia misja jako Komisarz Piotr Sobczak (1999)
- Fuks jako Glina (1999)
- Egzekutor jako Kowalik "Zadzior" (1999)
- Filmy o filmach jako Janusz Gajos (1999)
- Żółty szalik jako Bohater (2000)
- Weiser jako Antykwariusz (2000)
- To ja złodziej jako Roman Wyskocz, właściciel warsztatu samochodowego (2000)
- Tam i z powrotem jako Andrzej Hoffman (2001)
- Przedwiośnie jako Seweryn Baryka, ojciec Cezarego (2001)
- Zemsta jako Cześnik (Maciej) Raptusiewicz (2002)
- Chopin, Pragnienie miłości jako Konstanty Pawłowicz (2002)
- Solidarność, Solidarność... jako Prezes banku (2005)
- Zakochany Anioł jako "Lupin", kloszard warszawski (2005)
- PitBull" jako Młodszy aspirant Zbigniew Chyb "Benek" (2005)
- Jasminum jako Brat Zdrówko (2006)
- Mniejsze zło jako Mieczysław Nowak, ojciec Kamila (2009)
- Wygrany jako Frank Górecki (2010)
- Seriale
- Kapitan Sowa na tropie (odc. 3. - Termos) jako Listonosz, współpracownik Sowy (1965)
- Czterej pancerni i pies jako Jan Kos ((1966-1970)
- Wakacje z duchami (odc. 1. - Na zamku straszy, 2 - Akcja "Stary kalosz", 4. - Tajemniczy przybysz, 6. - Dzień bez cudów, 7. - Strachy na lachy) jako "Antoniusz", asystent profesora (1970)
- Karino jako Janczar ((1974-1977)
- Czterdziestolatek (odc. 9 - Rodzina czyli obcy w domu, 19. - Z dala od ludzi czyli coś swojego) jako Antek, brat Magdy Karwowskiej (1975-1977)
- Alternatywy 4 (odc. 4. - Profesjonaliści, 5. - 20-sty stopień zasilania, 6. - Gołębie, 7. - Spisek, 8. - Wesele, 9. - Upadek) jako Jan Winnicki, towarzysz partyjny (1983)
- Mistrz i Małgorzata (odc. 3 - Małgorzata) jako Nieznajomy (1988)
- Panny i wdowy jako Adwokat Andrzej Obłuka (1991)
- Zespół adwokacki jako Były kochanek Elżbiety Siudy (1993)
- Czterdziestolatek dwadzieścia lat później (odc. 8. - Redukcja czyli wolny zawód, 9. - Przetarg czyli jedyne wyjście, 12. - Nagłe zawirowanie czyli most) jako Antek, brat Magdy Karwowskiej (1993)
- Akwarium, czyli samotność szpiega (odc. 1. - Nabór, 3. - Turystyka alpejska, 4. - Zdrada) jako Pułkownik Nikołaj Krawcow (1995)
- Ekstradycja 2 (odc. 9.) jako Jan Tuwara, szef mafii rosyjskiej (1996)
- Ekstradycja 3 jako Jan Tuwara, szef mafii, formalnie prezez "Geobanku" (1998)
- Przeprowadzki (gościnnie) (2000-2001)
- Przedwiośnie (odc. 1. - Wieczny ogień, 2. - Szklane domy) jako Seweryn Baryka, ojciec Cezarego (2002)
- Ekipa (odc. 1.-6., 10.-14.) jako Henryk Nowasz, były premier (2007)
- PitBull jako Młodszy aspirant Zbigniew Chyb "Benek" (2005-2008)
Głos
- Dziwne dziwy czyli... "Baśń o korsarzu Palemonie" Jana Brzechwy jako Narrator (1986)
Dubbing
- Planeta skarbów (Treasure Planet) jako John Silver (2002)
Linki zewnętrzne
- Janusz Gajos na stronie www.filmweb.pl
- Janusz Gajos na stronie www.filmpolski.pl
- Janusz Gajos na stronie www.culture.pl